Wykładnia prawa spółek Unii Europejskiej

Rolą unijnego prawa spółek jest harmonizacja krajowego prawa spółek państw członkowskich w celu zapewnienia funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz likwidacja ograniczeń swobody przedsiębiorczości z uwzględnieniem ochrony interesów wspólników i osób trzecich, w tym interesów wierzycieli i pracowników spółki. Przedmiotem wykładni są traktatowe przepisy o swobodzie przedsiębiorczości oraz materialnoprawne, kolizyjne i jurysdykcyjne – przepisy unijnego prawa wtórnego regulujące fazę tworzenia spółek, fazę ich funkcjonowania, przeprowadzania krajowych i transgranicznych restrukturyzacji (łączenia, podziału, przekształcania) oraz fazę zakończenia bytu spółki, także w trybie postępowania upadłościowego. Sądy krajowe dokonują wykładni prawa unijnego bezpośrednio skutecznego oraz prounijnej wykładni krajowego prawa spółek. Natomiast wykładnia unijnego prawa spółek z zewnętrznej perspektywy interpretacyjnej leży w gestii Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Celem opracowania jest podjęcie próby prezentacji i usystematyzowania procesu wykładni dokonywanej przez Trybunał przy pomocy instrumentarium fazy percepcyjnej derywacyjnej koncepcji wykładni prawa – w takim stopniu, w jakim jest to możliwe. Pełny obraz wykładni prawa unijnego wymaga bowiem uwzględnienia nie tylko zabiegów interpretatora zmierzających do odtworzenia norm z przepisów, lecz także pozwalających nam wypełnienie luk w drodze analogii oraz na wnioskowania umożliwiające jako obowiązujące uznawać normy, które mają takie samo lub silniejsze uzasadnienie aksjologiczne niż normy uprzednio odtworzone.