Wojny Czyngis-chana 1194–1242

Wojny Czyngis-chana zmieniłyhistorię Azji i Europy. Ten wielki wódz i władca zdołał zjednoczyć na połydzikie plemiona mongolskie i dzięki wspaniałej organizacji, przy wsparciuchińskiej myśli technicznej, doprowadził do powstania jednego z największychimperiów w dziejach świata. Stosując nowatorskie rozwiązania taktyczne, perfekcyjniewykorzystał jazdę w działaniach operacyjnych, usprawnił łączność, sztukęoblężniczą, a wskutek rozwoju baz zaopatrzenia jego zagony bez trudu pokonywaływielokilometrowe przestrzenie. W swychlicznych kampaniach wojennych do 1206 r., kiedy został ogłoszony chanem,dokonał podboju całej Mongolii. Później on i jego wodzowie zdobyli północne Chiny(1211-1215), Chorezm, Samarkandę i całą Azję Centralną (1218-1223), następniewyprawiali się do Iranu, Afganistanu i Indii. Lata 1222-1223 to atak naPołowców i Ruś, a w 30. i 40. latach XIII w. już jego następcy zorganizowali wyprawyna Europę Południowo-Wschodnią, w tym Polskę i Węgry.