Literatura w cieniu fabrycznych kominów. Antologia / Literatur im Schatten der Fabrikschornsteine. Anthologie

Książka jest dwujęzyczną antologią kilkudziesięciu tekstów niemieckojęzycznych autorów z XIX i XX wieku, nieobecnych do tej pory w świadomości krytycznoliterackiej i czytelniczej, ale silnie zakorzenionych w łódzkiej tradycji. Redaktorzy tomu podjęli próbę rekonstrukcji literatury pisanej m.in. w charakterystycznej odmianie języka niemieckiego, tzw. Lodzer Deutsch/lodzerdeutsch, oraz zaprezentowania jej w tłumaczeniu na język polski. Teksty pochodzą głównie z prasy, tylko w nielicznych przypadkach zdigitalizowanej, więc publikacja ma też na celu ocalenie spuścizny kulturowej Łodzi. Czytelnik znajdzie w tomie sylwetki autorów, słowniczek wybranych pojęć w Lodzer Deutsch/lodzerdeutsch, teksty wstępne wprowadzające w kontekst historyczny i kulturowy „literatury łódzkiej”, a także w specyfikę łódzkiego wariantu niemczyzny.

Publikacji towarzyszą nagrania pięciu tekstów w Lodzer Deutsch/lodzerdeutsch czytanych przez Aurelię Scheffel, która w 1946 roku wraz z rodzicami opuściła miasto rodzinne Łódź i przeniosła się do Oldenburga. Językiem, który zaprezentowała w nagraniach, posługiwała się na co dzień w swoim domu. Nagrania są dostępne na stronie Wydawnictwa UŁ (www.wydawnictwo.uni.lodz.pl) w karcie książki (Nagrania w Lodzer Deutsch – Aurelia Scheffel).

„Teksty zostały przetłumaczone starannie i z polotem [...\ antologia ma w zasadzie charakter popularyzatorski, ponieważ zamieszczone w niej teksty są adresowane do szerokiego kręgu odbiorców zainteresowanych historią i kulturą Łodzi, może także liczyć na odbiorców fachowych ze względu na teksty wstępne. [...\ to przedsięwzięcie pionierskie. Należy je traktować jako próbę monograficznego przedstawienia historycznego już fenomenu, jakim były literatura łódzka i łódzka odmiana niemczyzny”.

Z recenzji prof. dr. hab. Jerzego Kałążnego