Dzieje Tristana i Izoldy

Legenda Tristanai Izoldy jest najpiękniejszym, najgłębszym poematem miłości, jaki ludzkośćkiedykolwiek stworzyła. Zawiera w najpełniejszym, najszlachetniejszym wyrazieto, co stanowi dominującą linię późniejszej literatury francuskiej, co odróżniają od wszystkich innych i stanowi tajemnicę jej uroczego na wszystkie inneoddziaływania. Wiecznie na nowo przeżywany problem miłości, wiekuista,tryumfalna apoteoza jej samej, wraz z całym bezmiarem jej nędz, kłamstw, jejwzniosłości i upodlenia, czci i bezhonoru, z całym pijaństwem szczęścia itragizmem nie­doli, to linia, która od Tristana i Izoldy, poprzez strofy Villona i Molierowskiego Alcesta, niezapomnia­ne sylwety Manon Lescaut ikawalera de Grieux, poprzez Stendhala i Balzaca, Musseta i Verlaine'a, aż do całego teatru i powieściprzedostatniej doby, aż do piosenki ulicznej Paryża, snuje się nieprzerwanieprzez najświetniejsze karty literatury francuskiej i stanowi jej swoisty,nieprzeparty urok. Można powiedzieć, iż dusza nowo tworzącej się rasy w samymzaraniu młodości napiła się czarodziejskiego trunku z pucha­ru Tristana iIzoldy i że ów napój miłosny, mocny jak życie i mocniejszy nad śmierć, na wiekijuż krąży w jej żyłach.