Dom,w którym… (zatrzymał się czas)

Na przedmieściach nieznanego miasta stoi stary Dom – ponure, zaniedbane gmaszysko, od podwórza otoczone drewnianymi przybudówkami, garażami i pojemnikami na śmieci. W Domu mieszkają dzieci z różnych powodów niechciane przez rodziców: kalekie, pozbawione władzy w nogach, pozbawione kończyn, ociemniałe, cofnięte w rozwoju umysłowym, niezrównoważone psychicznie. Przybierają pseudonimy, niekiedy odpowiadające cechom ich ułomności – Sfinks, Garbus, Szakal, Ślepy, Czarny, Palacz, Ruda. Dom zapewnia im wikt, naukę – i w razie potrzeby – opiekę medyczną. Wychowankowie nie widzą więc potrzeby opuszczania jego murów. Tu jest ich świat, tu toczy się ich życie – w jakimś sensie lepsze niż rzeczywistość poza murami. Perspektywa opuszczenia Domu po osiągnięciu pełnoletności budzi w pensjonariuszach lęk, który jednostki mniej odporne psychicznie popycha nawet do samobójstwa, czy aktów agresji.

Mieszkańcy Domu tworzą odrębną rzeczywistość, rządzącą się szczególnymi prawami, zrodzonymi z ich własnych marzeń i wyobrażeń o tym, jak powinno wyglądać prawdziwe życie. Mamy w niej magię, mistykę, niesamowite opowieści i potajemne znaki, swoiste reguły gry i porządki. Jest także erotyka. Kalectwo nie przeszkadza dorastającym wychowankom przyjaźnić się oraz łączyć się w pary: Sfinksa i Rusałkę, Ślepego i Szczurzycę, połączy zarówno uczucie, jak seks. Ci, którzy nie mogą znaleźć sobie partnerów, odtrąceni, cierpiący z braku miłości, zastępują ją czarami.

Najważniejsza powieść rosyjskojęzyczna ostatniej dekady, laureatka prestiżowej nagrody literackiej Bolszoj Knigi, wybrana w Rosji Najlepszą Powieścią 2010 Roku. finalistka Rosyjskiej Nagrody Bookera. Doskonale wymieszane elementy – hipnotyzująca czytelnika narracja, realizm magiczny opowieści, jej baśniowy klimat – nie pozostawiają czytelnika obojętnym, odciskają trwały ślad na jego duszy. Krytycy porównują imponujące objętością dzieło Mariam Petrosjan do twórczości J.D. Salingera (Buszujący w zbożu), Williama Goldinga (Władca much), Kena Keseya (Lot nad kukułczym gniazdem), Lewisa Carrolla (Alicja w krainie czarów), Harukiego Murakamiego, Philipa K.Dicka i Gabriela Garcíi Márqueza.